Drie zussen uit Limburg ontdekten onverwachts dat hun 96-jarige moeder haar testament had aangepast. De dorpskerk was benoemd als enige erfgenaam, een beslissing die de familie niet had verwacht.
De pastoor claimt dat dit haar laatste wens was, maar de familie heeft hierover twijfels. Dit roept vragen op over de wilsbekwaamheid van hun moeder en de invloed van de pastoor. De schoonzoon van de overleden vrouw, die namens de familie spreekt, gaf aan compleet verrast te zijn door het nieuws. Hij wist van de goede relatie tussen de pastoor en zijn schoonmoeder, maar was niet op de hoogte van de wijziging.
“Ik viel van mijn stoel toen ik het hoorde,” zei hij over de aanpassing van het testament. De familie vermoedt dat de pastoor misbruik maakte van zijn positie door de kerk tot enige erfgenaam te benoemen.
Het aangepaste testament: een ander verhaal van de pastoor
De pastoor vertelt echter een ander verhaal. Hij beweert dat de vrouw zelf haar testament wilde aanpassen omdat ze bang was dat haar kinderen haar wensen niet zouden respecteren. Ze besloot dat haar dochters alleen hun legitieme portie zouden krijgen, het minimale bedrag waar kinderen recht op hebben.
De rest van haar nalatenschap zou naar de kerk gaan. Volgens de pastoor had de vrouw geen vertrouwen in haar dochters en benoemde daarom de kerk tot executeur om ervoor te zorgen dat haar testament uitgevoerd zou worden. “Ze zei: ik vertrouw alleen jou,” aldus de pastoor.
Hoewel de pastoor voorstelde om de familie op de hoogte te stellen van de aanpassing, weigerde de vrouw dit. Deze situatie is niet uniek. Erflaters worden steeds ouder, wat de vraag oproept tot welk moment zij wilsbekwaam zijn. Het is een ingewikkelde kwestie waar notarissen vaak mee te maken krijgen, vooral als er mogelijk sprake is van beïnvloeding door derden.
De wilsbekwaamheid van de vrouw in twijfel getrokken
De wijziging van het testament vond plaats in 2017, toen de vrouw 93 jaar oud was. Hoewel de notaris de akte ondertekende, wat betekent dat hij haar wilsbekwaam achtte, heeft de familie hier grote twijfels over.
De familie diende daarom een klacht in bij de bisschop van Roermond, en deze klacht werd gegrond verklaard. “Mensen laten al eeuwenlang geld na aan de kerk, daar is niets mis mee,” zei een woordvoerder van het bisdom. “Maar in dit specifieke geval was er discussie over de vraag of het wel helemaal vrijwillig was.
Daarom hebben we besloten om het geld en het executeurschap niet te accepteren.” Er werd een klein onderzoek ingesteld, waarbij betrokkenen werden gehoord, maar de vrouw zelf werd niet gehoord. Verschillende parochianen bevestigden het verhaal van de pastoor, maar de familie blijft erbij dat hun moeder niet helder was toen het testament werd gewijzigd.
Dit roept de vraag op hoe notarissen in de toekomst om moeten gaan met soortgelijke situaties, vooral wanneer nabestaanden twijfelen aan de vrijwilligheid van een testamentwijziging.
De notaris en het gebrek aan inzicht in medische gegevens
Volgens Lucienne van der Geld, directeur van Netwerk Notarissen, zijn dit soort gevallen lastig te beoordelen. Notarissen hebben geen toegang tot medische dossiers en kunnen daarom alleen vertrouwen op de gesprekken die zij met de erflater voeren.
“We spreken altijd alleen met de cliënt, daar is nooit iemand bij,” legt Van der Geld uit. Soms gaat een notaris bij twijfel zelfs onverwacht op huisbezoek om te controleren of de erflater nog steeds achter zijn of haar beslissingen staat. Zulke controles brengen echter extra kosten met zich mee, waardoor het opstellen van een testament duurder wordt.
Hoewel er een protocol bestaat voor notarissen in gevallen van twijfel over wilsbekwaamheid, is dit niet verplicht. Een notaris kan bij twijfel een arts of psycholoog inschakelen, maar dit gebeurt lang niet altijd. Van der Geld pleit voor betere scholing van notarissen, zodat zij beter kunnen inschatten wanneer een erflater niet meer volledig in staat is om zijn of haar testament naar eigen wens te wijzigen.
De erfenis uiteindelijk afgewezen door de kerk
De Limburgse vrouw overleed op 99-jarige leeftijd, drie jaar na de wijziging van haar testament. Uit correspondentie blijkt dat de kerk aanvankelijk wel bereid was het geld te accepteren, hoewel ze het executeurschap weigerde. Pas na tussenkomst van het bisdom werd de erfenis definitief afgewezen.
Toch blijft er onduidelijkheid over het precieze bedrag dat de vrouw naliet. Volgens het bisdom ging het om 3000 euro, terwijl de familie beweert dat het om een veel groter bedrag ging.
De familie besloot uiteindelijk om hun moeder niet in de kerk te begraven, ondanks haar wens. De schoonzoon gaf aan dat de controverse rondom het testament nog steeds een zware impact heeft op het rouwproces van de familie.
De pastoor gaf toe dat hij niet van plan is om in de toekomst nogmaals een erfenis te accepteren. “Dat is het me gewoon niet waard,” verklaarde hij tot slot.