Er gaat weinig boven het geluk van een onverwachte vondst in de kringloopwinkel. Je bladert wat door stoffige dozen, stuit op een vergeten klassieker of een zeldzame uitgave en rekent het met een glimlach af voor €1,50. Maar voordat je met een dampende kop thee en een dekentje op de bank kruipt, is het verstandig om even een tussenstop te maken — bij de vriezer.
Een opmerkelijke trend met een logische reden
Op TikTok en andere sociale media duikt steeds vaker een opmerkelijke tip op: leg je tweedehands boek eerst een paar dagen in de vriezer. Op het eerste gezicht lijkt het vreemd — papier hoort toch niet tussen de diepvrieserwtjes? Toch zweren steeds meer mensen bij deze methode. Het idee komt niet van een trend zonder inhoud: er zit daadwerkelijk een praktische reden achter.
Tweedehands boeken hebben vaak al een heel leven achter de rug. Ze komen uit oude huizen, stoffige zolders of zelfs vochtige kelders. Daardoor kunnen er kleine, ongewenste ‘meelifters’ in zitten, zoals papiervisjes, motjes of in zeldzame gevallen bedwantsen. Deze insecten zijn dol op donkere, warme plekken — en papier is voor hen een feestmaal. Het gevolg? Je haalt ongemerkt een mini-kolonie in huis.
De vriezer als redder in nood
Gelukkig is er een simpele oplossing om dat te voorkomen. Door een tweedehands boek in te vriezen, dood je eventuele insecten en larven die zich tussen de pagina’s hebben genesteld. De kou zorgt ervoor dat ze niet kunnen overleven. Het is een milieuvriendelijke én effectieve methode die voorkomt dat de beestjes zich in je kast verspreiden.
De aanpak is eenvoudig. Stop het boek in een afsluitbare plastic zak, bijvoorbeeld een ziplockzak, en leg het minimaal 72 uur in de vriezer. Zorg dat de temperatuur minstens -18 graden is, zodat ook eventuele eitjes geen kans krijgen. Na drie dagen haal je het boek eruit en laat je het rustig ontdooien op kamertemperatuur. Zo voorkom je dat de kaft kromtrekt of de pagina’s vochtig worden.
Extra voordeel: een frisser boek
Naast het verdrijven van ongewenste insecten, heeft de vriezer nog een ander voordeel. Oude boeken hebben vaak een typische geur: een mengeling van stof, vocht en tabak. Voor sommigen nostalgisch, maar voor anderen eerder muf en onprettig. Een paar dagen in de kou doet wonderen. De lage temperatuur neutraliseert die doordringende geur, waardoor je boek frisser aanvoelt en ruikt alsof het net uit de boekhandel komt.
Dat maakt het vriezen van tweedehands boeken niet alleen hygiënisch, maar ook aantrekkelijk voor iedereen die van een frisse leeservaring houdt. Zeker als je een verzamelaar bent of vaak boeken uit kringloopwinkels of markten haalt, is dit een handige routine om aan te wennen.
Waarom tweedehands boeken vaker risico lopen
Boeken die jarenlang in dozen, garages of vochtige ruimtes hebben gestaan, trekken sneller ongedierte aan. Vooral papiervisjes houden van cellulose, het hoofdbestanddeel van papier. Ze knagen aan de randen en laten kleine gaatjes of grauwe vlekjes achter. Bedwantsen, hoewel zeldzamer, kunnen zich in boeken nestelen die dicht bij bedden of nachtkastjes hebben gelegen.
Een extra risico ontstaat wanneer boeken worden gekocht via tweedehands platforms of marktplaatsen. Omdat je niet weet waar ze vandaan komen, is het moeilijk in te schatten of ze in een schone omgeving zijn bewaard. Een korte vriesperiode is dan een eenvoudige manier om zekerheid te krijgen — en voorkomt veel ellende achteraf.
Zo houd je je boeken veilig en mooi
Wie van boeken houdt, wil ze natuurlijk ook goed beschermen. Naast de vriezertruc zijn er nog enkele handige gewoontes die je kunt toepassen. Bewaar boeken op een droge plek met voldoende ventilatie, vermijd direct zonlicht en houd ze uit de buurt van vochtige ruimtes. Regelmatig afstoffen helpt ook om papiervisjes te ontmoedigen.
Mocht je ooit tekenen van schade zien — zoals kleine gaatjes, kruimels of bewegende stipjes — dan is het slim om meteen in te grijpen. Door alle boeken in dezelfde kast tijdelijk te controleren en eventueel te behandelen, voorkom je dat de plaag zich verspreidt.
Een koude start voor een warm verhaal
Het idee van een boek in de vriezer leggen lijkt op het eerste gezicht wat overdreven, maar het blijkt een slimme voorzorgsmaatregel. Je voorkomt dat kleine insecten hun weg vinden naar jouw boekenplank en zorgt er tegelijk voor dat je nieuwe aanwinst fris en schoon aanvoelt.
De volgende keer dat je een tweedehands pareltje op de kop tikt in de kringloopwinkel, weet je dus wat je te doen staat. Even drie dagen de vriezer in, en daarna heerlijk genieten van het verhaal — zonder ongedierte of muffe geur.