De start van 2026 voelt voor veel werknemers anders dan voorgaande jaren. Nieuwe wetten blijven grotendeels uit, maar toch verschuiven de spelregels merkbaar. Je merkt dat afspraken op de werkvloer veranderen, terwijl officiële wetswijzigingen achterblijven.
Vooral wanneer je ziek thuis zit, flexibel werkt of als uitzendkracht actief bent, krijg je te maken met nieuwe realiteiten. Die veranderingen ontstaan vooral via cao’s, uitvoeringsregels en praktijkafspraken. Ze voelen misschien minder zichtbaar, maar hebben wel degelijk gevolgen voor jouw positie.
Veranderingen zonder nieuwe wetten
Hoewel meerdere wetsvoorstellen zijn doorgeschoven, betekent dat niet dat alles hetzelfde blijft. In de praktijk zie je dat werkgevers en werknemers nieuwe afspraken maken. Die afspraken worden vastgelegd in cao’s en interne regelingen.
Daardoor ontstaan veranderingen zonder nieuwe wetgeving. Juridisch gezien zijn deze afspraken bindend. Je kunt je er dus niet zomaar aan onttrekken. Dit zorgt soms voor verwarring, omdat verwachtingen en wettelijke kaders uiteenlopen. Toch bepalen deze afspraken steeds vaker hoe jouw werk en inkomen eruitzien.
Flexibel werken onder druk
Flexwerken en thuiswerken waren jarenlang aantrekkelijk. Je had meer vrijheid en regie over je werkdag. In 2026 merk je echter dat werkgevers vaker terugsturen op kantoorwerk. Die trend zet door. Tegelijkertijd groeit onzekerheid bij flexwerkers.
Roosters worden strakker gestuurd en inkomens blijven minder voorspelbaar. Vooral bij tijdelijke contracten voel je die spanning. De flexibiliteit die ooit vrijheid gaf, voelt steeds vaker als een risico.
Cao’s nemen het stuur over
Volgens arbeidsrechtadvocaat Pascal Willems van WVO Advocaten verschuift de macht richting cao’s. Hij benadrukt tegenover vakblad Intermediair dat collectieve afspraken bepalender worden dan nieuwe wetten.
Arbeidsvoorwaarden worden gedetailleerder vastgelegd. Dat biedt duidelijkheid, maar beperkt soms de ruimte voor maatwerk. Flexwerkers krijgen daardoor meer zekerheid, maar verliezen ook flexibiliteit. Tegelijkertijd blijven sommige groepen juist langer in onzekerheid hangen.
Gelijke beloning voor uitzendkrachten
Vanaf 1 januari 2026 treedt een nieuwe cao voor uitzendkrachten in werking. Deze afspraak verkleint de loonverschillen tussen uitzendkrachten en vaste medewerkers. Doe je hetzelfde werk, dan krijg je vergelijkbare arbeidsvoorwaarden.
Dat geldt niet alleen voor loon, maar ook voor toeslagen en vergoedingen. Voor veel uitzendkrachten betekent dit een stap vooruit. Het is wel belangrijk om loonstroken goed te controleren. Kleine verschillen kunnen grote gevolgen hebben.
De flexwet laat zich al voelen
De aangekondigde flexwet is nog niet aangenomen, maar de effecten zijn zichtbaar. Nulurencontracten verdwijnen langzaam. Daarvoor in de plaats komen contracten met minimumuren. Werkgevers behouden flexibiliteit, maar binnen strengere grenzen.
Tijdelijke contracten worden korter en minder vrijblijvend. Daardoor ontstaat sneller duidelijkheid over jouw perspectief. Het herhaald aanbieden van tijdelijke contracten met korte pauzes wordt lastiger. Dat vergroot de kans op een vaste aanstelling.
Ziek thuis blijven betekent langer wachten
Voor werknemers die langdurig ziek zijn, pakt 2026 minder gunstig uit. De wet verandert niet, maar de uitvoering wel. Het UWV verdubbelt de wachttijd voor WIA-beslissingen. Waar je eerder acht weken wachtte, wordt dat zestien weken. De oorzaak ligt bij een tekort aan verzekeringsartsen. Die achterstand loopt verder op. Daardoor blijf je langer in onzekerheid over inkomen en toekomst.
Onzekerheid vraagt om voorbereiding
Die langere wachttijden hebben impact. Je weet later waar je aan toe bent. Dat maakt plannen moeilijker. Financiële onzekerheid neemt toe. Willems verwacht dat deze situatie voorlopig aanhoudt. Het is daarom verstandig om je goed te laten informeren. Denk aan juridische ondersteuning of advies van een vakbond. Goede voorbereiding voorkomt onaangename verrassingen. Zeker wanneer je gezondheid en inkomen samenkomen, is duidelijkheid cruciaal.
Thuiswerken vraagt om realisme
Thuiswerkers maken soms verkeerde aannames over vergoedingen en rechten. Niet alles wat logisch voelt, is wettelijk geregeld. Wettelijke kaders blijven leidend. Ook wanneer afspraken informeel lijken, zijn ze bindend. Controleer daarom altijd wat er in jouw cao staat. Dat voorkomt misverstanden over vergoedingen, werktijden en verplichtingen. In 2026 blijkt steeds vaker dat papier zwaarder weegt dan gevoel.
2026 vraagt om alertheid
De veranderingen per 1 januari 2026 zijn minder zichtbaar, maar voelbaar. Je merkt ze in roosters, contracten en procedures. Vooral bij ziekte of flexibel werk raken afspraken je direct. Wetgeving blijft grotendeels gelijk, maar de praktijk verandert. Wie goed voorbereid is, staat sterker. In een jaar waarin zekerheid niet vanzelfsprekend is, wordt kennis jouw belangrijkste bescherming.
