Steeds vaker melden mensen klachten zoals een branderig gevoel in de mond na het eten van fruit of noten. Jeuk aan de lippen, tintelingen op de tong of een kriebel in de keel na een stuk appel, kiwi of hazelnoot kunnen wijzen op het Oraal Allergie Syndroom (OAS). Deze allergische reactie, ook wel het pollen-voedsel syndroom genoemd, treft vooral mensen die al gevoelig zijn voor boompollen. Wat gebeurt er precies in je lichaam, en wat kun je doen om klachten te voorkomen?
Wat gebeurt er bij het Oraal Allergie Syndroom?
Bij het Oraal Allergie Syndroom reageert je immuunsysteem op bepaalde eiwitten in groenten, fruit of noten. Die eiwitten lijken sterk op de eiwitten in pollen van bomen zoals de berk, hazelaar of els. Wanneer je lichaam al overgevoelig is voor deze pollen, kan het ook voedsel herkennen als een bedreiging. Hierdoor ontstaat er een allergische reactie in je mond of keel.
De klachten zijn vaak mild, maar kunnen behoorlijk hinderlijk zijn. De meeste mensen merken binnen enkele minuten na het eten symptomen zoals jeuk in de mond, tintelingen op de tong of lichte zwelling van lippen en keel. Soms ontstaat er ook irritatie in de keel, waardoor je moet hoesten.
Veelvoorkomende symptomen van OAS
De verschijnselen van het Oraal Allergie Syndroom zijn duidelijk te herkennen. De meest voorkomende klachten zijn:
– Jeuk of branderigheid in de mond, lippen of keel.
– Een prikkelend of tintelend gevoel op de tong.
– Lichte zwelling van lippen of mond.
– Hoest of irritatie in de keel.
Deze symptomen verdwijnen meestal binnen een uur. Toch kunnen ze vervelend zijn, zeker als je niet weet waardoor ze worden veroorzaakt.
Hoe ontstaat deze allergie?
OAS ontwikkelt zich meestal bij mensen die al hooikoorts hebben, vooral bij allergieën voor boompollen. Wanneer je lichaam eenmaal antistoffen heeft aangemaakt tegen deze pollen, kan het ook reageren op bepaalde voedingsmiddelen met vergelijkbare eiwitten.
Veel voorkomende boosdoeners zijn: appel, peer, perzik, kers, kiwi, tomaat, komkommer, hazelnoot, amandel en cashew. Je immuunsysteem herkent de eiwitten in deze producten als “verdacht” en start een afweerreactie, terwijl ze eigenlijk onschuldig zijn.
Ongeveer 15 tot 30 procent van de mensen met boompollenallergie ontwikkelt uiteindelijk ook het Oraal Allergie Syndroom. Vaak gebeurt dat pas na jarenlange blootstelling aan pollen.
Waarom sommige voedingsmiddelen wel en andere niet reageren
Niet iedereen met OAS reageert op dezelfde voedingsmiddelen. Dit komt doordat de hoeveelheid en het type allergenen per product verschilt. Soms kun je een appel van een ander ras wél eten, terwijl een standaard Elstar direct klachten geeft.
Een interessant detail is dat verhitte of verwerkte producten meestal geen reactie veroorzaken. Dat komt omdat de eiwitten veranderen tijdens het koken of bakken. Zo kun je met een gerust hart genieten van appeltaart of compote, terwijl een rauwe appel klachten veroorzaakt.
Wat kun je doen om klachten te voorkomen?
Hoewel er geen genezing bestaat voor OAS, kun je veel doen om de symptomen te beperken:
– Vermijd rauwe triggerende voedingsmiddelen. Zodra je weet welke producten klachten veroorzaken, kun je die beter mijden of verhit eten.
– Gebruik antihistaminica. Een hooikoortstablet kan helpen om de allergische reactie te verminderen.
– Verhit groenten of fruit. Door verhitting breken de allergene eiwitten af, waardoor de kans op klachten kleiner is.
– Laat je testen. Een allergoloog kan met specifieke testen vaststellen of je OAS hebt en welke voedingsmiddelen het probleem vormen.
Met de juiste diagnose kun je beter inschatten welke producten je veilig kunt eten en hoe je symptomen onder controle houdt.
Wanneer moet je extra alert zijn?
Hoewel OAS meestal milde klachten geeft, kunnen sommige mensen een ernstigere reactie krijgen. Dat komt zelden voor, maar wees alert als je merkt dat de zwelling in je mond toeneemt of je moeite krijgt met ademhalen. In dat geval is het belangrijk om direct medische hulp in te schakelen.
Voor de meeste mensen blijft het gelukkig bij milde klachten. Toch is het verstandig om altijd te overleggen met je huisarts als je vermoedt dat je last hebt van OAS. Vooral wanneer je ook hooikoorts hebt, is de kans groot dat de twee met elkaar samenhangen.
Leven met OAS: kennis is de sleutel
Het Oraal Allergie Syndroom is vervelend, maar goed beheersbaar. Door te weten welke voedingsmiddelen een reactie oproepen en hoe je ze kunt vermijden, houd je de controle over je klachten. Veel mensen merken bovendien dat hun reacties in de loop der jaren afnemen of milder worden.
Met een paar simpele aanpassingen — zoals fruit schillen, koken of even verwarmen — kun je zonder veel zorgen blijven genieten van gezonde voeding. En mocht je ooit twijfelen over wat wel of niet kan, dan is advies van een arts of allergoloog altijd verstandig.
